Printable version (PDF)

4 Toekomstverkenningen voor duurzame ontwikkeling

De wet van 5 mei 1997 vraagt naast een beschrijving van de bestaande toestand (deel 2) en een onderzoek van het gevoerde beleid inzake duurzame ontwikkeling (deel 3), dat een schets wordt gemaakt van de te verwachten ontwikkelingen naargelang het huidige beleid onveranderd blijft of verandert volgens relevante hypothesen voor een duurzame ontwikkeling (deel 4). De wetgever erkent daarmee dat toekomstverkenning een belangrijke schakel vormt in een federale beleidscyclus gericht op duurzame ontwikkeling. Het helpt de overheid en het maatschappelijk middenveld zich een idee te vormen over de ontwikkelingen die wenselijk zijn en de maatregelen die hiertoe kunnen bijdragen. Toekomstverkenning levert daarmee een bijdrage aan het debat over de keuze van ontwikkelingspaden.

De opdracht van de wetgever kan als volgt worden geïnterpreteerd: ontwikkel verschillende visies hoe de federale overheid in een onzekere context haar beleid kan uitstippelen om te komen tot een duurzame ontwikkeling van de maatschappij. Die opdracht tracht dit deel van het rapport te vervullen.

Het ontwikkelt daartoe drie scenario's of handelingsperspectieven (4.1). Die vormen samen een toekomstgericht analyse- en denkkader voor het beleid en weerspiegelen drie verschillende visies over de maatregelen die noodzakelijk zijn om de maatschappij te oriënteren naar een duurzame ontwikkeling. Het past vervolgens de drie handelingsperspectieven toe op de tien gekozen problematieken uit deel 1 (4.2 en 4.3). Daarmee illustreert het mogelijke ontwikkelingspaden voor het gehele maatschappelijke systeem. Het situeert ten slotte de gevalsstudies uit deel 3 binnen deze handelingsperspectieven (4.3.4). De visies en maatregelen bij ieder handelingsperspectief en de situering van de gevalsstudies in elk daarvan, kunnen de discussie bij de opmaak van het tweede Federaal plan inzake duurzame ontwikkeling begeleiden.