Printable version (PDF)

3 Het beleid voor duurzame ontwikkeling

Volgens de wet van 5 mei 1997 betreffende de coördinatie van het federale beleid inzake duurzame ontwikkeling bevat het Federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling: "een beschrijving, een analyse en een evaluatie van het tot dan toe gevoerde duurzaamheidsbeleid" (artikel 7, 2°). Deel 3 van het rapport geeft een beschrijving, analyse en evaluatie van dit beleid van juli 1998 tot en met december 2001. Waar nodig, gaat er ook aandacht naar de periode voordien.

Een evaluatie van het beleid inzake duurzame ontwikkeling is een beoordeling van dat beleid op basis van bepaalde criteria. Deze evaluatie is een instrument om het beleid te verbeteren en de ontwikkeling duurzamer te maken. Ze is zeker niet bedoeld als goed- of afkeuring van de beleidsverantwoordelijken. Het rapport wil daarentegen elementen aanvoeren voor een democratisch debat over het beleid inzake duurzame ontwikkeling. De beschrijvingen en analyses in dit deel dienen vooral om gegevens aan te dragen voor de evaluatie. In de tweede plaats dienen ze om de lezer te informeren over het gevoerde beleid.

Het beleid inzake duurzame ontwikkeling is bijzonder omvattend. Een beschrijving, analyse en evaluatie ervan vereist steeds een afweging tussen de breedte van het onderzochte terrein en de diepgang van het onderzoek. Daarom werd in het rapport gekozen voor drie vormen van evaluatie met een verschillende focus. De eerste is een brede en minder diepgaande evaluatie van het hele beleid zoals de federale regering dat jaarlijks in de beleidsnota's bij de begroting voorstelt (zie 3.1). De tweede is specifieker en grondiger. Deze evaluatie is beperkt tot de doelstellingen voor de tien problematieken van duurzame ontwikkeling uit deel 1 (zie 3.2). De derde is zeer specifiek en grondig. Deze evaluatie bestaat uit gevalsstudies over beleidsbeslissingen binnen de problematieken (zie 3.3).

De nadruk van het rapport ligt bij beleidsprocessen en dus niet bij de impact van het beleid. Die laatste komt in deel 2 aan bod. Om methodologische redenen is het verband tussen beleidsprocessen en hun impact niet onderzocht. Er wordt vanuit gegaan dat processen die duurzame ontwikkeling in rekening nemen daar een positieve impact op willen hebben.

Het rapport gaat uit van een schematische voorstelling van het beleid als een proces in vijf etappes. Deze etappes zijn: 1) de beleidsvoorbereiding, 2) de beleidsinvoering, 3) de beleidsuitvoering, 4) de beleidsbewaking en 5) de beleidsevaluatie (zie 3.3.1.2). De evaluatie in de hoofdstukken 3.1 en 3.2 betreft voornamelijk de eerste etappe van dit schema. Van de elf gevalsstudies in hoofdstuk 3.3 bevinden er zich vier in de voorbereidingsfase, drie in de invoeringsfase en vier in de uitvoeringsfase. Het hele rapport is een bijdrage tot de vijfde etappe van het beleidsproces.

De hoofdstukken 3.1, 3.2 en 3.3 bevatten naast de eigenlijke evaluatie ook meer bijzonderheden over de gebruikte evaluatiemethoden. Ten slotte biedt hoofdstuk 3.4 een synthese van deel 3.