Zo is het wel genoeg geweest. In Anuradhapura staarden ze allen beaat naar de hoogste takken van een boom. Zo’n boom waarvan aangenomen wordt dat Boeddha er onder leviteerde. Kortom, een heilige boom dus. En in Kandy verdrongen de gelovigen zich voor een schrijn waarin de tand van Boeddha wordt bewaard. Even vreesde ik voor een stampede wanneer het schrijn werd geopend, en het relikwie zichtbaar werd. Let wel het relikwie, en niet de tand, want het relikwie bestaat uit meerdere doosjes die in elkaar passen, en slechts het kleinste doosje bevat de tand. Alle doosjes blijven uiteraard ongeopend. En voor zoveel zottigheid staan de mensen hier met honderden geduldig aan te schuiven. In een andere tempel wordt mijn vrouw de toegang geweigerd omdat haar mouwen net iets te kort zijn. “The rules are in the eye of the beholder”.
Onze gids, behoorlijk ruimdenkend voor een Singhalees, vindt dat de mensen de godsdienst hebben beperkt met allerlei regeltjes en dat Boeddha het nooit zo heeft gewild. Ik ben het slechts ten dele met hem eens. Elke godsdienst is een constructie van de menselijke geest, en zal daarom altijd aan interpretatie onderhevig zijn. Boeddha is wat de mensen ervan maken, en dat zal altijd zo blijven.
Peter