Respect! Ik krijg steeds meer respect voor Professor De Grauwe. Hij is nagenoeg de enige die steeds herhaalt waar de oorzaak ligt van de huidige malaise. Het mechanisme is nochtans eenvoudig. Banken geraakten in 2008 in de problemen door uitgifte van gecompliceerde financiële producten en garantiestellingen die elke band met de realiteit misten. Overheden redden banken en zien hun publieke schuld toenemen. De financiële markten, die nochtans baat hadden bij die redding, straffen de overheden nu af omwille van de hoge schuldgraad en de geringe perspectieven op groei en dus op terugbetaling. Evenwel waren een aantal landen, waaronder België, goed op weg die publieke schuld af te bouwen (zie grafiek).
We worden heden ten dage overspoeld – ik zou bijna zeggen gebrainwasht
-
- met ideeën voor structurele maatregelen die overheden moeten nemen om de begroting op orde te krijgen en onze economie gezond te maken. De meeste van die ideeën echter zijn procyclisch (versterken de neergang) en hebben een gering effect wanneer elk land ongeveer dezelfde maatregelen neemt, omdat de relatieve posities t.o.v. elkeen ongewijzigd blijven. Maar waar ik me nog het meest aan stoor is dat er van structurele maatregelen voor de financiële sector weinig sprake is. Jazeker, de kapitaalsnormen zijn verstrengd en men doet een schuchtere poging om de bonussen in te perken, maar echte fundamentele maatregelen blijven uit. Ik denk bijvoorbeeld aan:
- het afremmen van de mobiliteit van speculatief kapitaal door taxatie, omdat er een “mismatch” is tussen de LT-kapitaalsbehoeften voor investeringen en het KT-winstbejag van speculanten;
- het verplicht onderzoeken en goedkeuren van nieuwe bankproducten door een onafhankelijk orgaan dat moet waken over de potentiële LT-bijdrage van elk product tot groei;
- het radicaal afschaffen van het bonussensysteem omdat dit het nemen van risico’s bevordert die – als het fout gaat – bijna altijd afgewenteld worden op de burger;
- de strikte scheiding tussen deposito- en investeringsbanken.
Ik maak me druk omdat de focus vandaag eenzijdig ligt op wat overheden moeten doen en bijna niet op wat de financiële sector moet doen. Wat denk jij hierover?
Peter
Ooit kende ik een man die elke ochtend voor hij naar zijn werk vertrok de legendarische woorden zei: “Allez, ik zal het land maar weer eens redden….”.
Nu is hij volwassen geworden en hoop ik dat hij ‘s ochtends voor hij naar de WB vertrekt zegt: “Allez, ik zal de unie maar eens redden…..”.
Blijkbaar heb ik de interessante uiteenzettingen van prof. De Grauwe gemist. En jouw verhelderende resumé staaft mijn aanvoelen dat we inderdaad in een eigenaardige carrousel zijn terecht gekomen van oorzaak en gevolg en dat sommige betrokken partijen de relatie van oorzaak en gevolg proberen omdraaien. Maar het meest eigenaardig vind ik de rol van de media hierin, want zij zijn tenslotte de waterdragers van alle betrokken partijen en bepalen in sterke mate onze perceptie van ‘de crisis’.
Ik waardeer jouw selectie van de prominente politici en wetenschappers die je in het daglicht stelt.
Bedankt voor deze heldere uiteenzetting
In procenten is onze schuld gedaald, maar niet in absolute cijfers, integendeel. Paars heeft veel activa verkocht die nu met een leaseback operaties op 20 of 30 jaar duur terug betaald worden en de belastingbetaler jaarlijks mag ophoesten. Ook de politici in Wallonië zien niet op een miljard Euro min of meer:
– Peperdure treinstations van Architect Santiago Calatrava voor de kleine stationnekes als deze in Luik of Bergen (in aanbouw)
– Peperdure sluizen, hellende vlakken en scheepsliften
– Alle sterk onderbenut (weinig treinreizigers en schepen)
Onze overheid gaat zeker niet vrijuit, maar dat banken en financiële groepen proberen zich te verrijken aan politieke kortzichtigheid, gebrek aan Europese solidariteit en wantrouwen dat kan ik begrijpen. Wat ik niet begrijp is waarom Europa die financiële haaien niet stevig op haar plaats zet.
Wat ik ook niet begrijp is dat Amerikaanse ratingbureaus de Europese sociaal democratische politiek mogen manipuleren. S&P doet aan politiek, of niet?
Verder ben ik het eens met alle punten die je aanhaalt. Daaraan zou ik toevoegen:
– Politici verliezen automatisch hun parlementaire of ministeriële onschendbaarheid zodra ze zitting hebben in de raad van beheer van een financiële instelling. Te veel politici zitten in raden van beheer van banken en dit niet tot voordeel van de belastingbetaler. Deze dames en heren politici en hun partij kunnen dan juridisch tot de orde worden geroepen.
– Belast de banken in functie van de hefboom die ze gebruiken.
– Belast de banken in het land waar ze hun diensten aanbieden.
– Schaf de notionele intrestaftrek af (deze wordt door banken misbruikt)
– Naakt shorten wordt bij wet ten alle tijde verboden.
Ik ben het helemaal met je eens Peter. Misschien moet jij maar eens in de politiek gaan?! Ik denk dat de politiek in een moeilijk parket zit, want zij hebben de wildgroei van financiële producten per slot van rekening wel laten gebeuren met de liberalisering en deregulering van de financiële markt. ‘Is misschien moeilijk om toe te geven dat iets waar men zo heilig in geloofde, vrije markt en minieme rol van de staat, niet op alle sectoren van toepassing is? In mijn ogen ligt de oplossing wel bij de politiek. Er moet gewoon eens een instelling opstaan (de EU bv) die opstaat en durft te zeggen dat de financiële sector weer onder regeltjes en toezicht moet vallen van Big Brother. Welke burger zit er nou te wachten op al die complexe financiële producten? Waar ik me persoonlijk heel boos over maak is de speculatie op voedsel zoals mais en graan. Door die speculatie schieten de prijzen van basis voedsel alle kanten uit. Dit werkt armoede en honger in de hand die afhankelijk zijn van de invoer van dit soort gewassen of de bijprodukten ervan. En dit om de zakken van een paar rijke beurssnobs te spekken. Bah!
Ok! een mooie samenvatting en waardevolle reacties ! Graag wil ik nog het volgende toevoegen: de drang naar steeds meer groei en winst heeft ervoor gezorgd dat risico-bewust ondernemen bij banken onder druk stond. Vandaag zijn Europese banken wel risico-bewuster bezig.
Mag ik ook nog toevoegen dat één van de beginoorzaken ligt in de US: elke hond met een hoed op kreeg daar krediet zonder dat de terugbetalingscapaciteit aanwezig was. Deze kredieten werden onder een verpakte vorm verkocht en geexporteerd naar veel banken, oa de Europese banken. Die ze inderdaad gretig aankochten omdat er veel winst mee gemoeid was. Ook de ratingbureaus hadden nauwelijks negatieve commentaar op de verpakte kredieten ! Toen het systeem explodeerde, moesten de overheden tussenkomen, Amerikaanse, Britse, IJslandse, Europese … overheden. Ik heb een wrang gevoel bij het feit dat de Europeanen mee moeten boeten voor het onverantwoord kredietgedrag in de US en het verdoken exporteren van deze kredieten naar Europese banken.
de grote boosdoener is idd de US Marleen, je klopt de nagel op de kop met force, en europa is oa een slachttoffer, maar Afrika hier nog een groter (denk ik).maar door de verminderde steun (uit buitenland) wordt het misschien (hopelijk!) sterker. let’s see.
Onze eigen inhaligheid heeft er toch ook iets mee te maken. Wij willen dat onze pensioen en andere fondsen goed opbrengen. We laten ons toch graag verleiden door de meest biedende bank, het meest interessant financieel product. Dan zijn wij het toch die de druk op de banken en andere financiële instituten opvoeren opdat ze ons kunnen behagen, niet? Ik ben het ermee eens dat ze achteraf bekeken niet écht professioneel hebben gehandeld, maar uiteindelijk hebben ze ons proberen geven wat we zo graag zelf wilden, extra percenten. En we hebben met z’n allen het deksel op de neus gekregen.
Thor, … en daarom hebben we precies meer regulering nodig en niet minder, waarbij regels worden opgelegd door politici met een LT-perspectief, die handelen vanuit het algemeen en niet vanuit een particulier belang. Een voetbalwedstrijd waarbij alle spelregels worden afgeschaft en de arbiter van het veld wordt gehaald, ontaardt in chaos. En zo is het ook de financiële markten ontgaan. De vraag die zich stelt is dan ook wie heeft het hardst gepleit voor deregulering? Dat zijn m.i. niet de vele kleine spaarders, ook al zijn ze (vaak onwetend) ingegaan op het aanbod!
Peter, ik ben het volkomen met je eens wat betreft die regulering van de financiële sector. Maar hoe zie je dat praktisch toegepast in een sterk gemondialiseerde samenleving? De relatie tussen het ondoordacht en lichtzinnig toekennen van leningen in de VS en de huidige financiële malaise in de EU ligt inmiddels voor de hand. Als men binnen de EU sterk gaat reguleren, dan gaan de speculanten die op korte termijn hoge winsten nastreven wel een andere plek vinden vanwaaruit ze financiële constructies kunnen opzetten om de argeloze spaarders/beleggers te bereiken. Men is haast verplicht om regulering te koppelen aan penalisatie: 5 jaar gevangenisstraf voor Jean-Luc 😉
Nou, ik voel me alsof ik mijn college voor de dag weer heb gevolgd…dank voor de bijscholing allemaal!