Verzuring

KoulouriIk sta hier bij een bakker in een volkswijk van Athene. Ik bestel twee Griekse broden en krijg er ongevraagd een kaaskoekje bovenop. Met gebarentaal maakt hij mij diets dat het een geschenkje is van hem aan mij. De volgende dag overkomt mijn broer precies hetzelfde. Hij krijgt – ditmaal van de bakkerin – twee koulouri’s gratis. Het hoeft geen betoog dat we deze Griekse snacks met veel goesting hebben verorberd. Dergelijk kleine attenties geven kleur aan de start van de dag en verspreiden zich ongemerkt als een verfrissende nevel over de ervaringen van de rest van de dag.

Continue reading “Verzuring”

Katarakt

In een familie waar katarakt op jeugdige leeftijd voorkomt (d.w.z. ouder dan 50), ben je ontvankelijk voor elk nieuws rond oogziektes en oogbehandelingen. Dankzij de medische vooruitgang is katarakt relatief eenvoudig te behandelen in de ontwikkelde wereld, maar ik heb genoeg op deze aardkloot rondgewandeld om te weten dat dit in ontwikkelingslanden niet zo is. Nodeloos veel mensen zijn daar tot blindheid veroordeeld bij gebrek aan diagnose en behandeling, maar er is nu hoop. Kijk maar even mee! De vraag die evenwel door mijn hoofd spookt, is:  hoe kan de klassieke ontwikkelingshulp dergelijke initiateven ondersteunen?

Continue reading “Katarakt”

Het loon van een CEO

Het is nu bijna nieuwjaar. Sta me toe minstens één keer mijn gal te spuwen vooraleer het nieuwe jaar begint. De zaak rond het loon van Johnny Thijs maakt me behoorlijk wrevelig, en wel om volgende redenen:

– er zijn politici die het voortdurend hebben over de ontvetting van de staat maar geen graten zien in de excessieve lonen van managers bij bedrijven waarvan de overheid de meerderheidsaandeelhouder is;

– er zijn journalisten die denken dat de lonen van de CEOs moeten bepaald worden door de raad van bestuur en niet door de aandeelhouders die daar uiteindelijk toch finaal hun zeg zouden moeten over hebben;

– er zijn bedrijfsleiders die denken dat het loon gedetermineerd wordt door de vrije markt, maar niet beseffen dat die markt begrensd wordt door de wetten en afspraken die we met zijn allen daarrond maken. De theorie van de vrije markt is niet gehouwen uit steen. Het is een ideologie zoals een ander en heeft bovendien een naam: “neo-liberalisme”.

Continue reading “Het loon van een CEO”

Hoeveel is genoeg?

How Much Is Enough?Op de universiteit leerde ik nog definities uit het hoofd alsof het wetten gehouwen uit steen betrof. Na al die jaren zit het er nog steeds in, en ik vrees dat ik het er niet meer uit krijg: “Economie is de studie van het menselijk streven naar de bevrediging van behoeften met behulp van schaarse middelen”. Wat we er niet bijleerden is dat in een kapitalistische economie die behoeften voortdurend uitdeinen en ons tot slaaf maken van voornamelijk ingebeelde noden, en met als vervelende consequentie dat ook het menselijk streven – lees onze arbeid – nooit voldoende is. We produceren thans in de Westerse wereld vier tot vijfmaal meer goederen en diensten dan honderd jaar terug, maar toch is de hoeveelheid arbeid nauwelijks verminderd. We hebben arbeid tot doel verheven en zijn vergeten dat het slechts een middel is voor een goed leven, dat uit andere dan materiële zaken bestaat, zoals een goede gezondheid, vriendschap, persoonlijkheid, respect, harmonie met de natuur, veiligheid en vrije tijd.

Continue reading “Hoeveel is genoeg?”

Overheidsbeslag

Sommige woorden sluipen het dagelijks taalgebruik binnen zonder dat we daar echt stil bij staan en zonder dat we het daar eigenlijk eens mee zijn. “Overheidsbeslag” is zo’n woord. Een beslag verwijst naar een maatregel waarbij een voorwerp of zakelijk recht wordt ontnomen. Naar analogie verwijst “overheidsbeslag” dan waarschijnlijk naar het gedeelte van het inkomen dat wordt ontnomen aan de economie door de overheid. Welnu met een dergelijke definitie ben ik het volstrekt oneens. En wel omdat het voorbijgaat aan het simpele feit dat de meest succesvolle economieën de grootste overheden hebben. Die economieën zijn succesvol precies omwille van hun overheden en niet desondanks hun overheden.

  Aandeel van de overheid in het nationaal inkomen Inkomen/hoofd
België 52,9% $43,379
Turkije 35,4% $10,062
Suriname 30,3% $6,840
Oeganda 19,7% $506

Continue reading “Overheidsbeslag”

‘Value for money’ or ‘Results Obsession Disorder’?

Marcus Leroy“intussen… BLOG” verwelkomt Marcus Leroy als gastauteur. Marcus, ontwikkelingsdeskundige sinds jaar en dag, heeft een boeiende tekst geschreven (in het Engels) over de nood aan aantoonbare resultaten en “waar voor geld”: twee concepten die thans opgang maken binnen ontwikkelingssamenwerking, en waarvan het uiteindelijk doel het behoud van publieke steun is voor de sector. Hij komt daarbij tot verrassende inzichten. Zoals steeds zijn we benieuwd naar jou reacties op de tekst. En bij uitbreiding naar jouw ideeën over hoe OS er in de toekomst zal uitzien?  

Continue reading “‘Value for money’ or ‘Results Obsession Disorder’?”

Crisis

Respect! Ik krijg steeds meer respect voor Professor De Grauwe. Hij is nagenoeg de enige die steeds herhaalt waar de oorzaak ligt van de huidige malaise. Het mechanisme is nochtans eenvoudig. Banken geraakten in 2008 in de problemen door uitgifte van gecompliceerde financiële producten en garantiestellingen die elke band met de realiteit misten. Overheden redden banken en zien hun publieke schuld toenemen. De financiële markten, die nochtans baat hadden bij die redding, straffen de overheden nu af omwille van de hoge schuldgraad en de geringe perspectieven op groei en dus op terugbetaling. Evenwel waren een aantal landen, waaronder België, goed op weg die publieke schuld af te bouwen (zie grafiek).

Evolutie van de schuldgraad (in % van het BBP)

Continue reading “Crisis”

Garantie?

Op 30 september 2008 stelde de Iers overheid zich garant voor de deposito’s en leningen van zes banken: “Allied Irish Bank”, “Bank of Ireland”, “Anglo Irish Bank”, “Irish Life and Permanent”, “Irish Nationwide Building Society” en de “Educational Building Society”. In het perscommuniqué dat de overheid die dag verspreidde stond het volgende te lezen: “The guarantee is being provided at a charge to the institutions concerned … so that the taxpayers’ interest can be protected”.

Ireland Deficit & Debt

Continue reading “Garantie?”

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF)

Ik heb vandaag eens het “World Economic Outlook” van het IMF doorgenomen. Dat is het rapport van het IMF waarin de bollebozen van de instelling een korte termijn economische prognose maken voor de verschillende werelddelen. Zoals verwacht zijn de risico’s op een nieuwe crisis in de Euro-zone niet gering en ook in de Verenigde Staten zullen de beleidsmakers er waarschijnlijk niet in slagen een goede balans te vinden tussen steunmaatregelen op korte termijn en fiscale gezondmaking op middellange termijn, waardoor een aanhoudende recessie dreigt. Maar toch ging mijn aandacht vooral uit naar de passages over de lageinkomenslanden in subsaharaans-Afrika. Het IMF verwacht namelijk dat die landen groeipercentages zullen bereiken van om en bij de 7% in 2012, mede mogelijk gemaakt door de geringe integratie van die landen in de internationale goederen en financiële markten.

Continue reading “Het Internationaal Monetair Fonds (IMF)”