… the story of a family on the move
In wat een rare tijden leven we toch! Het lijkt wel of we aan collectieve waanzin lijden. Eerst een maand niet klagen, dan allemaal vier stippen op onze hand, en dan nu weer een maandje zonder alcohol. Wie doen we daar een plezier mee, behalve de gedachtepolitie?
Nee, geef me dan maar het Gent lichtfestival. En ook al begeef ik me traag sjokkend door de massa, ik geniet, want hier heb ik ten minste zelf voor gekozen.
Best wel een vermakelijk stuk: “Assisen” in Theater Elckerlyc. Het publiek is de jury en moet zich aan het einde van het stuk uitspreken over de schuld of onschuld van de beklaagde. Nadien wordt de ware toedracht uit de doeken gedaan. Ik had het juist en mijn eega fout. Zo zie je maar weer, hoe voorzichtig je moet zijn met een volkstribunaal.
Maar toch wil ik het daar niet over hebben, maar wel over wat me tijdens de pauze overkwam. Lekker ouderwets komt er zo’n dame tijdens de entr’acte met een ijskarretje de zaal binnengereden. Wij lusten twee ijsjes met nootjes. Die kosten 5 Euro. Ik haal een biljet van 10 Euro tevoorschijn. “Alleen gepast geld,” snauwt de dame me toe. De man naast me – mijn redder in nood, flitst het door mijn hoofd – wenst ook twee ijsjes en betaalt met 5 Euro. De dame heeft nu een biljet van 5 Euro in haar hand en ik één van 10 in de mijne. We kijken mekaar aan. Ze verstrakt, stopt het biljet van 5 in haar geldbuidel en kijft me toe: “ik mag niet teruggeven en aanvaard dus alleen gepast geld, en dat is bovendien al een dienst, want normaal moet je met jetons betalen, en die moet je aan de ingang kopen.”
Snik, het had zo lekker kunnen zijn: ons ijsje.
Peter
Hier zijn we weer met de lezerstatistieken van intussen… BLOG:
Ik kan alleen maar hopen dat jullie er in 2018 ook bij zullen zijn.
Peter
De feestdagen aan het einde van het jaar zijn niet ideaal voor de lijn. Ook voor de dieren niet ….
Desondanks een heel gelukkig nieuwjaar toegewenst vanwege Astrid, Etienne en Peter, met in de eerste plaats wensen voor:
– een goede gezondheid (waar je wat mee kan doen);
– een stevige familiale en vriendenkring (waar je wat aan hebt);
– en genoeg bestaansmiddelen (waarmee je ook eens aan de anderen kan denken).
Proost!!!
110 dagen al in dit Palmyra van het noorden… waar ik neerstreek op een zweterige zomerdag in augustus, getuige was van menige septemberstortvloed die het plaveisel van de Nevski Prospekt geselde, waar ik met zachte weemoed het slijten van de roestige kleurenpracht in oktober onderging, en het onherroepelijk verglijden naar een mistige novembermaand met grillige temperaturen en een genadeloos stijgende schaarste aan daglicht. Tot de eerste sneeuw kwam, en niet zo’n handvol nee, maar meteen de full option, en een minnelijker licht zich over de stad heen drapeerde… Een uitgelezen moment, dacht ik, voor een kijkje in het Arctica-Antarctica-Museum, niet ver van Dostojevski’s stek. Je staat er binnen meteen oog in oog met een forse opgezette ijsbeer en een kanjer van een bruine walrus. Eén blik is voldoende om stante pede te beseffen dat een gebeurlijk treffen met een levende soortgenoot wel eens het allerlaatste zou kunnen zijn.
Talloze omzwervingen door de binnenstad leerden mij intussen de ‘Moderne Stijl’ kennen, een soort noordelijke Jugendstil die aan Piter een frisse toets verleent. Zo schreef Russisch-Zweeds architect Fjodor Lidval een aantal verrassende gebouwen op zijn conto, zoals het statige herenhuis van schrijver/poëet Alexej Tolstoj. Het meest bekende is stellig het ravissante Hotel Astoria, waar piekfijn uitgedoste obers je in de lobby verrukkelijke cocktails, of puike cappuccino’s in verfijnd Russisch porselein voorschotelen. Paradijs op aarde, dat dacht ook de schare beroemdheden die hier het pure genot van een White Russian of Whiskey Sour kwam proeven. Desondanks kwam de dichter Sergej Jesenin op deze plek aan zijn onfortuinlijk einde. Michail Boelgakov schreef naar verluidt in kamer 412 enkele hoofdstukken van zijn klassieker ‘Master i Margarita’. Maar ook Vladimir Lenin, Isadora Duncan, Madonna, Alain Delon, Marcello Mastroianni, Jack Nicholson, Freddy Mercury en een rist anderen lieten de buitenkans om hier de nacht door te brengen niet aan zich voorbijgaan… Niettemin is van deze ‘Noordelijke Stijl’ het ‘Singerhuis’ op de Nevski Prospekt, pal tegenover de monumentale Kazankathedraal, de meest vermaarde exponent. Iedereen kent het als de ‘Dom Knigi’ of het ‘Huis van het boek’, de gigantische boekhandel die er onderdak vindt. Niet Lidvals prestatie evenwel, maar die van de Rus Pavel Suzor, op verzoek van naaimachinefabrikant Singer. Een heuse wolkenkrabber zoals die in New York was buiten de voorschriften gerekend, die hoger bouwen dan het Winterpaleis resoluut uitsloten. Als elegant alternatief voorzag Suzor een glazen toren, waarop de Estse kunstenaar Amandus Adamson een wereldbol installeerde. Zo creëerde het duo listig de illusie van subtiele hoogte, zonder de bonte koepels van de Kerk van de Verlosser op het Bloed te overschaduwen.
70 dagen reeds in dit Palmyra van het noorden, stad van de waanzin, exact 70 dagen op het centennium van de Russische revolutie! De Gentse Handelsbeurs vroeg mij voor die gelegenheid een snapshot van mezelf te nemen voor de entree van het Winterpaleis, in een speciaal voor hun 15-jarig jubileum ontworpen T-shirt. De niet begrijpende passanten verklaarden mij wellicht volslagen krankzinnig om bij een gure noordenwind en een temperatuur die met het vriespunt flirt even met losgeknoopte jas in een zomerse outfit te poseren… Maar goed, ik heb het overleefd, net zoals ik mijn eigen allereerste Russische lezing over het doorluchtige thema ‘De invloed van de Franse filosofen op het beleid van Catharina II’ met behoorlijk wat bloed, zweet en tandengeknars heb doorstaan. Een mens daalt kennelijk onbewust verder af in dat bedwelmende Russische delirium.
Op 4 november was ik bevoorrechte getuige van een massale volksverhuizing en een onwezenlijk verkeersinfarct richting Paleizenplein. Daar vond het ‘Lichtfestival’ plaats, een gesofisticeerde ‘sound and light’-show op de gevels van de Hermitage en de Glavni Sjtab (het Gentse Lichtfestival op de Korenmarkt verdwijnt hierbij onherroepelijk naar de coulissen), om de nationale ‘Dag van de Eenheid van het Volk’ feestelijk af te sluiten en ergens ook een beetje om de 100ste verjaardag van de Oktoberrevolutie te vieren. Een aantal tijdelijke tentoonstellingen rond die revolutie zijn momenteel in de stad te bezoeken: in het Russisch Museum, het Kirov Huis, de Hermitage, het Museum voor Politieke Geschiedenis, het Fotografiemuseum… Uiteenlopende invalshoeken dus, ook al blijft de revolutie voor Russen een halfslachtige en dubieuze aangelegenheid. Ik wilde RosPhoto wel eens aandoen, gehuisvest in een monumentale herenwoning op de Bolsjaja Morskaja. De expo ‘Destination – Communism’ toont een mooi amalgaam aan foto’s, grafisch werk, sculpturen, politieke affiches, pareltjes uit de Sovjettijd tussen de jaren ’20 en de val van de Sovjetunie. De klemtoon ligt hier op een betere toekomst voor de Sovjetmens, op vooruitgang, op hoop. Ronkende retoriek en kloeke slogans dus, geen hapklaar antwoord op de vraag of alle dromen ooit werden ingelost. De argeloze bezoeker komt ontegensprekelijk tot de slotsom dat een en ander niet is gelopen zoals was verhoopt…
Vraag je je soms ook af hoe jouw leven er zou uitzien indien je in het verleden andere keuzes had gemaakt. Zou je beter af zijn? Zou je gelukkiger zijn? Ik stel me zelf soms de vraag wat ik zou geworden zijn indien ik wiskunde i.p.v. economie aan de universiteit had gestudeerd. Zou ik dan nu op 55-jarige leeftijd nog steeds met krijt integralen op het bord toveren? Zou ik nog begeesterd zijn door het vak en de metier of allang uitgeblust? Of zou ik in Princeton achter het bureau van Einstein zijn beland, met tranen op de wangen, beroerd door de schoonheid van de differentiaalrekening. Wie zal het zeggen?
40 dagen woon ik nu in St-Petersburg, Palmyra van het noorden, stad van de waanzin, van Peter I en Catharina II, van drie revoluties, van kanalen, schrijvers en helden, de stad van 5 miljoen inwoners die me bij de strot greep in 2001 en me sindsdien steeds meer onder het vel ging zitten… Elke straat, elk plein, elke binnenplaats van deze vrij jonge en geometrische wereldlijke stad ademt geschiedenis, literatuur, en… waanzin. Als ik wandel langs het Gribojedova kanaal naar het beroemde Mariinskitheater, lijkt het alsof Fjodor Dostojevski met me meeloopt en Raskolnikov me achtervolgt. Oblomov kijkt uit het raam op de Gorohovaja Ulitsa, Nikolaj Gogol snelt me voorbij met zijn legendarische jas tot aan de Nevski Prospekt, waar de schimmen van Alexander Poesjkin, Michail Lermontov, en zelfs Alexander Radisjtsjev rondwaren… Aan café De Zwerfhond, vlakbij de Moika en de kerk van de Verlosser op het Bloed, waakt Ilja Ilf (of is het Jevgeni Petrov?) bij een van hun 12 stoelen, en eenmaal binnen in de kleurige gloed van de gelagzaal is de aanwezigheid van Anna Achmatova en Josip Brodsky magisch voelbaar. Ook in de roemruchte Ulitsa Rubinsteina vlakbij het Fontanka kanaal, waar in de jaren ‘80 wijlen Viktor Tsoi’s legendarische rockgroep Kino de pannen van het dak speelde, kan je niet om 20ste eeuwse cultschrijver Sergej Dovlatov heen. En ondertussen waakt Falconets Bronzen Ruiter onafgebroken over de Neva, op een dondersteen van 1250 ton, wellicht de zwaarste monoliet ooit door mensen verplaatst. En er is nog zo veel meer…
Soms moet je echt naar het buitenland om iets te leren over je eigen land. Zo ontdekte ik in Sri Lanka een auto waarvan ik nog nooit gehoord gehad. Maak kennis met de Pipe! Made in Belgium. En ja, het logo was wel degelijk een pijp. De Pipe werd aan het begin van de 20ste eeuw vervaardigd in Brussel. Naar het schijnt hadden Leopold II en Albert I ook een Pipe. Het waren voor die tijd zeer moderne wagens en de Pipe werd naar vele landen geëxporteerd, maar tijdens de eerste wereldoorlog werd de fabriek gedeeltelijk verwoest. Pogingen tot een doorstart na WO I kenden evenwel geen groot succes.
Tijdens de lunchpauze ga ik vaak eens wandelen in het park voor het koninklijk paleis in Brussel: het Warandepark. Tot mijn verbazing loopt daar nu een openluchttentoonstelling rond de Duitse negatieven. Het betreft negatieven van foto’s uit WO I. Je kan er het Belgisch artistiek erfgoed door de lens van de Duitse bezetter zien. De expo biedt een bloemlezing van de mooiste opnames die door de bezetter in België werden gemaakt.